Anne sütü bebeğin yaşamında doğumundan sonraki en büyük mucizelerden biridir. Yenidoğan bir bebeğe yaşamındaki en iyi başlangıcı sağlar. Ayrıca anne sütünün bebeğe faydaları olduğu kadar emzirmenin anneye faydaları da oldukça fazladır.
Emzirme, her annenin tabiatında bulunan çok doğal bir eylemdir. Fakat yeni doğum yapmış bir annenin, bazen sadece ona emzirmeyi başarabileceğine dair güven veren bir sese, ihtiyacı olabilir.
Emzirme doğal olduğu kadar aslında bazı teknikler de içeren bir konudur. Bebeğin tutuş ve emiş pozisyonundan, emzirme süresine, hangi memenin daha önce verileceğinden, kaç saat arayla memenin boşaltılması ya da sağılması gerektiğine ve meme hijyenine kadar annenin öğrenmesi gereken bazı önemli noktalar var.
Doğru Emzirme Pozisyonu Nedir?
Bebeğinizin yeterli süt alabilmesi için bebeğinizi emzirirken doğru emzirme pozisyonuyla tutmanız gereklidir. Doğru emzirme pozisyonu bebeğin anne memesine iyi yerleşmiş olmasıyla başlar.
İPUCU
Doğru emzirme pozisyonu ile emzirilen bebek areola (memenin etrafında siyahlık) ve alttaki meme dokusunun çoğunu ağzına almıştır. Memeyi kavramış bebeğin ağzının geniş ve iyice açık olduğu dışarıdan görülebilir. Bebeğin başı ile meme başı aynı seviyededir. Emme sırasında bebeğin çenesi memeye değer, alt dudağı dışa dönüktür ve ağzı genişçe açıktır. Yanakları yuvarlaktır. Derin, yavaş, dinlenerek emer ve emerken huzurludur. Anne memeyi C şeklinde tutmalıdır.
Doğru Emzirme Belirtileri Nelerdir?
Sütünüzün yeterli olup olmadığını anlamak için de doğru emzirme belirtilerinin olup olmadığını gözlemleyebilirsiniz.
Doğru Emzirmenin Belirtileri Şunlardır:
- Bebeğinizin derisinin normal olması ve ağız mukozasının nemli olması,
- Bebeğinizin güçlü ve koordineli emdiğinin gözlenmesi,
- Bebeğinizin uyanık, canlı görünmesi,
- Bebeğinizi 24 saat içinde 8-12 kez emzirmeniz,
- Annenin meme uçlarının sağlam olması (çatlak, kızarıklık, yara, kanama olmamalı),
- Emzirme sonrasında annenin göğüslerinin yumuşak olması, tıkanıklık olmaması,
- Emzirme sonrasında İlk 4-5 gün boyunca uterusta kramp ve loşiya (lohusalık kanamasında) da artış olması,
- Annenin emzirme süresince kendini rahat hissetmesi,
- Emzirme sonrası göğüs ucunun dikleşmiş olması,
- Bebeğin yutkunma sesinin duyulması, şakaklarında ve kulaklarında kımıldama olması,
- Bebeğin ilk 3 gününde, günde en az birer kez idrar ve kaka yapması (4. gün süt geldikten sonra her 24 saat için 6-8 ıslak bez olabilir. Bebek her emzirme sonrası dışkılayabilir. Her 24 saatte en az 3 kez dışkılama olmalıdır. 3. günden sonra mekonyumun rengi açılmaya başlamalı ve 5. güne kadar hardal-sarı rengi dışkı görünmelidir),
İPUCU
Eğer bebeğin yanakları çukur ve emerken şapırtı sesi duyuluyorsa bebek etkin ememiyor demektir. Bebekte yutkunma sesi duyulmuyor, bebek ağzını tam açamıyor, memenin ucunu emiyor ise, yardımla yenidoğanın ağzı tam açılarak emzirme sağlanabilir. Ayrıca etkin ememeyen bebekte ağız hareketleri ritmik değildir, anne, bebek emerken periyodik hareketler hissetmez, bebek huzursuzdur.
Emzirme Süresi ve Sıklığı Ne Kadar Olmalı?
Ayrıca emzirme süresinin ve sıklığının da doğru ayarlanıyor olması, sütünüzün yetip yetmediğine dair ipucu verir.
Doğru emzirmede emzirme süresi ve sıklığı şu şekilde ayarlanmalıdır. Bebeğin emzirmenin başlangıcında gelen ön sütten ve emzirmenin sonlarına doğru gelen lipitten zengin son sütten yararlanabilmesi için emzirme süresinin en az 15 dakika olması gerekir.
Diğer bir önemli konu da annenin emzirme süresinin kısa tutmaması gerektiğinin bilincinde olması gerekliliğidir. Emzirme süresi kısa tutulursa bebek lipit içeriği yüksek olan son sütten yararlanamaz. Bu durum; bebekte yetersiz tartı alımına, annede ise memenin yeterince boşalmamasına bağlı olarak meme sorunlarına ve yetersiz süt yapımına yol açar.
Emzirme sıklığı ise ilk haftalarda bebeğin günde 8-12 kez emzirilmesiyle ayarlanabilir.
Emzirme sıklığı saatlere göre değil, bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır.
Bebek acıktığını ağlama, uyanıklık, ağız hareketlerinde ve fiziksel aktivitede artma gibi belirtilerle gösterebilir.
Fakat bazen bebeğin ağlaması emzirme için geç bir bulgu olabilmektedir.
Bu nedenle bebek 3 saatten fazla emmediğinde; açlık belirtileri olmaksızın emzirilmelidir.
Annelerin aklını kurcalayan bir başka konu da sütün bebek için yeterli olup olmadığıdır. Bu konuyla ilgili detaylı bilgi için (bkz: Sütüm Yetiyor mu)